تعریف روان پریشی
روان پریشی ها در اصطلاح عامه دیوانگی و در اصطلاح عامه فقهی و حقوقی جزو انواع جنون خوانده می شوند. روان پریشی ها شامل گروهی از نابسامانی های شدید روانی هستند که مهم ترین مشخصه آنها اختلال شدید در کارکردهای روانی و قطع ارتباط با واقعیت است.
عامل ایجاد روان پریشی می تواند عضوی و یا کارکردی باشد. برای مثال ضربه و شکستگی جمجمه که به جراحت مغز منجر شود می تواند با توهم و هذیان همراه شود و باعث قطع ارتباط با واقعیت شود. اسکیزوفرنی جزو روان پریشی های کارکردی است. در روان پریشی های کارکردی، بیوشیمی مغز دچار نابهنجاری است و احتمالاً ناقل های عصبی اشکال پیدا کرده اند.
خصوصیات بیمار اسکیزوفرنیک
به نوشته سایت دانشنامه آزاد ویکیپدیا روان گسیختگی یا اسکیزوفرنی یا شیزوفرنی (به انگلیسی : Schizophrenia ) یک اختلال روانی است که مشخصهٔ آن ازکارافتادگی فرایندهای فکری و پاسخگویی عاطفی ضعیف است. این بیماری در بین همهٔ بیماری های عمدهٔ روان شناختی از همه وخیم تر می باشد و معمولاً خود را به صورت توهم شنیداری ، توهم های جنون آمیز یا عجیب و غریب، یا تکلم و تفکر آشفته نشان می دهد، و با اختلال در عملکرد اجتماعی یا شغلی قابل توجهی همراه است. شروع علائم معمولاً در دوران نوجوانی رخ می دهد، با یک شیوع در طول زندگی جهانی در حدود 0٫3–0٫7٪. [2] تشخیص بر اساس مشاهدهٔ رفتار و تجارب گزارش شدهٔ بیمار است.
بیمار اسکیزوفرنیک در آن واحد در دو جهان زندگی می کند، یکی جهان تخیلی و تصوری خویش که بر مبنای توهم ها و هذیان ها و نیازهای روان شناختی او شکل گرفته است و دیگری جهان واقعی بیرون است که برای رفع نیازهای فیزیولوژیک خود به آن احتیاج دارد. هذیان، توهم، اختلال جریان فکر، رفتارهای نابهنجار و حالات بدنی عجیب و گاهی نشانه های منفی از جمله فقدان احساس لذت، فقدان اراده، سکوت و گوشه گیری علایم این بیماری را تشکیل می دهند. گاهی بیمار خود را مورد تعقیب و آزار افراد یا سازمان هایی می پندارد (گزند) و یا ممکن است خود را یک فرد بسیار مهم، رجل سیاسی، مخترع و هنرمند تصور کند (بزرگ پنداری). گاهی صداهای توهمی به او دستورهایی می دهند که خیلی اوقات هم مجبور است از آنها اطاعت کند و در نتیجه با دستگاه قضایی درگیر می شود و گاهی صداهای چند نفر را می شنود که درباره او صحبت می کنند. خیلی اوقات گفتار بیمار نامفهوم می شود. خودکشی از عوارض ناخوشایند این بیماری است. پنجاه درصد بیماران در صورت عدم درمان مناسب اقدام به خودکشی می کنند و ده درصد آنان سرانجام در اثر خودکشی از دنیا می روند.
سن بروز بیماری
اسکیزوفرنی اغلب از دوران نوجوانی و ابتدای جوانی شروع می شود و فرد را در باروترترین سال های زندگی مبتلا می کند. اسکیزوفرنی تحصیل، ازدواج، اشتغال و آموزش مهارت های اجتماعی را تحت تأثیر قرار می دهد. در ایران سالانه بیست هزار نوجوان و جوان به این بیماری مبتلا می شوند و هم اکنون بیش از دویست و پنجاه هزار نفر از جمعیت ایران مبتلا به این بیماری هستند. حدود یک پنجم بیماران در هر لحظه به بستری شدن در بیمارستان نیاز دارند.
درمان بیماری
هر چه درمان بیماران سریع تر آغاز شود، امکان بهبود کامل آنان بیشتر می شود. امروزه با توجه به وجود داروهای مؤثر ضد روان پریشی فقط بیست و پنج درصد بیماران سرانجام نامناسب پیدا می کنند. اگر حمله حاد اسکیزوفرنی سریع تشخیص داده شود و به فوریت درمان گردد از مرگ یاخته های مغزی جلوگیری می شود.
مرگ یاخته های مغزی موجب بی تأثیر شدن درمان دارویی خواهد شد.
وظایف خانواده بیمار
-به رسمیت شناختن بیماری در عضو خانواده
-حفظ آرامش در محیط خانه و پرهیز از خرده گیری ها و سرزنش های ناموجه
-همکاری در درمان بیمار
-شناخت نشانه های بیماری و زیر نظر گرفتن وضعیت بیمار و تماس به موقع و سریع با پزشک